Inhoud

De Wet

Stappenplan om je onderneming op te zetten

Financiële gevolgen 

Tips

Faq

De Wet

De WIA staat voor ‘Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen’. Na twee jaar ziek zijn kun je in de WIA terecht komen. Het doel van de WIA is om mensen zoveel mogelijk te laten deelnemen aan het arbeidsproces door te kijken naar de arbeidsmogelijkheden in plaats van naar de beperkingen. Anders gezegd, er moet gekeken worden naar wat iemand nog wel kan in plaats van wat iemand niet meer kan als gevolg van zijn of haar beperkingen of ziekte. De wet WIA is op 10 november 2005 in werking getreden en is de opvolger van de WAO. Iedereen die voor de inwerkingtreding van de wet een WAO-uitkering ontving, behoudt deze. Iedereen van 18 jaar of ouder die na 10 november 2005 geheel of gedeeltelijk arbeidsongeschikt is geraakt, ontvangt een uitkering op grond van de WIA.

Als je gaat ondernemen, is het verstandig om je vooraf goed op de hoogte te laten stellen van alle rechten en verplichtingen die je hebt jegens het UWV.

Stappenplan starten onderneming vanuit de WIA/WAO

Als je een onderneming wilt starten komt er veel op je af. Waar begin je en waar moet je allemaal aan denken? Met welke instanties krijg je te maken? Hieronder een stappenplan dat je hopelijk een eind op weg zal helpen.

Onderzoeksfase:

• Vraag een uitkeringsdeskundige van het UWV om een schriftelijke berekening van wat je op jaarbasis maximaal mag bijverdienen (winst zonderaftrekposten) zonder dat je uitkering in gevaar komt.
• Schrijf een ondernemingsplan 
• Informeer bij andere zzp-ers hoe zij het hebben aangepakt en luister bijvoorbeeld naar podcasts over succesvol ondernemen.

Uitvoeringsfase:

• Meld de start van je bedrijf aan het UWV. LET OP: doe dit voordat je je onderneming inschrijft bij de Kamer van Koophandel. Dit doe je schriftelijk via het formulier wijzigingen doorgeven op de website van het UWV.
• Bedenk een bedrijfsnaam, je bedrijfslocatie en bepaal je doelgroep. Als je dat gedaan hebt, maak je een afspraak bij de Kamer van Koophandel voor de inschrijving.
• Zeg al je vrijwilligerswerk op en geef dit door aan het UWV als het vrijwilligerswerk daar geregistreerd staat. Dit doe je om te voorkomen dat je teveel uren maakt en een herbeoordeling krijgt.
• Bereid je inschrijving bij de Kamer van Koophandel online voor.
• Schat in hoeveel winst je met je bedrijf denkt te gaan maken en geef dit door aan het UWV. Het UWV houdt direct een voorschot in op je uitkering om te voorkomen dat je achteraf 70 % van je verdiensten in keer terug moet betalen. Schat de inkomsten in het eerste jaar zo laag mogelijk in en verhoog de schatting naarmate je meer inkomsten krijgt uit je onderneming. Je kunt maandelijks je geschatte winst wijzigen en bijstellen. Je geschatte inkomsten en het voorschotbedrag blijven ongewijzigd totdat je het zelf verandert.

Belastingaangifte:

• Zodra je bij de Kamer van Koophandel staat ingeschreven moet je aangifte doen van de Omzetbelasting. Vergeet dit niet, want anders gaat de Belastingdienst zelf een inschatting maken en dat kunnen behoorlijke bedragen zijn. Bovendien moet je ook nog een boete betalen als je te laat bent.
• Bekijk of de Kleine Ondernemersregeling (KOR) interessant is voor jou. Je hoeft dan geen aangifte Omzetbelasting te doen en ook geen facturen op te maken. Daar staat tegenover dat je ook geen BTW kunt aftrekken.
• In de periode maart-mei van het jaar na de start van je onderneming doe je voor het eerst aangifte voor de inkomstenbelasting. In de aangifte vul je je winst in en eventuele aftrekposten.
• Zodra je aangifte hebt gedaan geeft de Belastingdienst je belastbare winst door aan het UWV.

UWV:

• Het UWV berekent aan de hand van je belastbare winst hoeveel het UWV daarvan inhoudt. In de regel is dit 70%. Dit kan anders zijn als je oorspronkelijke dagloon hoger is dan het maximum dagloon van het UWV. In dat geval houd je meer van de winst over omdat er geen korting plaatsvindt over het verschil tussen jouw oorspronkelijke dagloon en het maximum UWV dagloon.
• In augustus van het jaar waarin je aangifte hebt gedaan voor de inkomstenbelasting krijg je bericht van het UWV of het ingehouden voorschotbedrag overeenkomt met het bedrag dat het UWV aan de hand van de aangifte inkomstenbelasting heeft berekend. Is er teveel voorschot ingehouden door het UWV dan krijg je geld terug. Blijkt je uiteindelijke winst hoger te zijn dan geschat dan moet je alsnog bijbetalen.

Financiële gevolgen van eigen onderneming voor de WIA-uitkering/WAO-uitkering

Het hangt natuurlijk helemaal van je persoonlijke situatie af wat de gevolgen zullen zijn van een onderneming in combinatie met een uitkering op grond van de WIA/WAO. Er zijn een aantal zaken waar je goed op moet letten:

• Je verdiencapaciteit als je een WGA-uitkering hebt.
• Het maximale bedrag aan belastbare winst dat je mag bijverdienen als je een IVA uitkering hebt.
• Houd er rekening mee dat je vooraf een inschatting moet doorgeven aan het UWV van je verwachte jaarwinst en houd er rekening mee dat dit bedrag direct wordt verrekend met je uitkering.
• Houd er rekening mee dat je extra premie voor ZVW moet afdragen en dat je inkomstenbelasting over je belastbare winst betaalt.
• Houd er rekening mee dat de definitieve aanslag van de belastingdienst kan afwijken van de voorlopige aanslag en dat het soms wel drie jaar kan duren voordat je je definitieve aanslag krijgt.
• Soms hebben extra inkomsten gevolgen voor de zorgtoeslag. Zorg dat je meer verdient dan je aan zorgtoeslag verliest. Dat kun je berekenen door het bedrag van de zorgtoeslag te vermenigvuldigen met 12. Krijg je het maximale bedrag van 111 euro. Dan moet je 12 x 111 = 1332 euro betalen. Je zult dan dus minimaal dit bedrag moeten verdienen wil je er niet op achteruit gaan door verlies van zorgtoeslag.

Berekening maximaal bij te verdienen belastbare winst:

Vraag aan het UWV een berekening op schrift waaruit blijkt hoeveel belastbare winst je mag maken zonder dat je uitkering in gevaar komt. Mocht het UWV weigeren om dit op schrift te zetten, dien dan een klacht in. Soms wil dat helpen. Het fijne aan een berekening is dat je altijd een ‘bewijsstuk’ hebt waar je het UWV aan kunt houden. Niet alle medewerkers zijn namelijk op de hoogte van de regelgeving.

Je kunt uiteraard ook zelf berekenen hoeveel belastbare winst je mag bijverdienen zonder dat je uitkering in gevaar komt of je bang hoeft te zijn voor een herbeoordeling. Die herbeoordeling vindt overigens pas 3 jaar na de start van je onderneming plaats in plaats van na 1 jaar zoals bij werk in loondienst.

De berekening is als volgt:

Eigen dagloon (staat op beslissing UWV) x 21,75 (werkbare dagen per maand) = maandloon. Van dit maandloon mag je maximaal 20% bijverdienen. Dat bereken je door je maandloon te vermenigvuldigen met 0,20 → maandloon x 0,20 = wat je per maand mag bijverdienen. Als je wilt omrekenen wat dit op jaarbasis is dan vermenigvuldig je bijverdienste per maand met 12 → maandelijkse bijverdienste x 12 = bijverdienste per jaar. In het geval van je eigen onderneming is je maximale bijverdienste per jaar vermoedelijk (dit wordt geverifieerd bij UWV) de belastbare winst.

De UWV korting van 70% wordt toegepast op het dagloon met een maximum tot aan het maximum UWV daglooon. Het kan zijn dat je eigen dagloon hoger is dan het maximum UWV- dagloon. In dat geval heb je voordeel, omdat er geen korting plaatsvindt over het verschil tussen je eigen dagloon en het maximum UWV-dagloon. Je kunt voor jezelf uitrekenen over hoeveel procent van je eigen dagloon de korting door het UWV plaatsvindt. Dat doe je door het maximum UWV dagloon te delen door je eigen dagloon. Zo kan de uitkomst zijn dat de korting van 70% slechts toegepast wordt op 83% van wat je maximaal mag bijverdienen. Over die andere 17% vindt dan geen korting plaats door het UWV en deze inkomsten mag je dus zelf houden. Je zult waarschijnlijk wel inkomstenbelasting over dit bedrag moeten betalen.

Voorschotbedrag

Het UWV hanteert als beleidsregel dat er voordat je überhaupt winst hebt gemaakt het kortingsbedrag wordt verrekend met je uitkering. Het kortingsbedrag wordt bij de start van je bedrijf direct maandelijks verrekend met je uitkering. Dit doet het UWV om te voorkomen dat je al je geld al hebt uitgegeven en het kortingsbedrag van 70% achteraf niet kunt terugbetalen. Alhoewel de term voorschot doet suggereren dat je een voorschotbedrag ontvangt, betekent het juist iets anders. Er wordt een voorschot genomen op de verrekening van je uitkering. Om de hoogte van het maandelijkse voorschotbedrag te kunnen bepalen, moet je zelf bij de start van je onderneming aangeven hoeveel winst je denkt te gaan maken. Dat is natuurlijk heel erg lastig inschatten, zeker als je net gaat starten met je bedrijf. Het voorschotbedrag kun je maandelijks wijzigen. Het is advies is daarom om in het begin het voorschotbedrag laag te houden en (maandelijks) aan te passen. Het is zelfs mogelijk om je uitkering een paar maanden te stoppen.

Hoe berekent het UWV je voorschotbedrag?

1. voorschotbedrag : 261 (dit zijn het aantal werkbare dagen per jaar = 21,75 x 12) = verdiensten per dag .
2. (verdiensten per dag : eigen dagloon) x (maximum) UWV dagloon = uitkomst
3. (Uitkomst onder 2 x 21,75) x 0,70 (kortingspercentage) = uitkomst 3
4. Uitkomst c : 1,08 (incl. vakantiegeld) = kortingsbedrag dat je verschuldigd bent aan het UWV.

Tips

• Als je overweegt om je eigen onderneming te starten, praat dan vooral met mensen die hier ervaring mee hebben en zich niet hebben laten weerhouden door hun beperkingen. Deze ondernemers hebben het proces al eens doorgemaakt en weten precies hoe het zit met energiebalans, ingewikkelde regelgeving en ‘onwetende’ beleidsuitvoerders van het UWV.
• Hoe lager je belastbare winst is hoe lager het bedrag zal zijn dat je moet afdragen aan het UWV. De MKB-vrijstelling van 14% is een vaste aftrekpost, maar denk ook aan de zelfstandigenaftrek (met verlaagd urencriterium) en de meewerkaftrek. Haal je de grens van 1225 uur of 800 uur per jaar niet, denk dan eens aan de partnervergoeding die je van je winst mag aftrekken als je een fiscale partner hebt. Heb je een jaar veel winst behaald, investeer dan juist in dat jaar in ‘kostbare’ bedrijfsmiddelen.
• Als je ondernemer bent heb je niet alleen met klanten, leveranciers en de Belastingdienst te maken. Vaak vraagt het UWV ook nog extra informatie van je. Noteer belangrijke momenten waarop gegevens moeten worden verstrekt in je agenda, zodat je het niet kunt vergeten.
• Vraag het UWV om gemaakte afspraken en berekeningen schriftelijk aan jou te bevestigen. Dien bij weigering daarvan een klacht in of ga desnoods in beroep tegen een weigering om de door jou gevraagde informatie te verstrekken. Onze ervaring is dat medewerkers van UWV soms zelf niet goed op de hoogte zijn van de materie en er pas inhoudelijk over nagedacht wordt als er een klacht of bezwaar is ingediend.
• Houd je verdiencapaciteit goed in de gaten. Als je een WGA-uitkering hebt, kan het zijn dat het UWV vindt dat je een bepaald bedrag zelf moet bijverdienen. Als je in loondienst bent zal het vanzelfsprekender zijn dat je een bepaald vast inkomen binnenkrijgt dan wanneer je een eigen onderneming start. In het laatste geval kan het veel onzekerder zijn of je het restantbedrag bijverdient. Denk hier dus goed over na voordat je een bedrijf start en praat hierover met anderen die in dezelfde situatie zitten.
• Als je in loondienst werkt vindt een eventuele herbeoordeling plaats na 12 maanden. Voor startende ondernemers is dit anders. Voor hen geldt een periode van 3 jaar. Mocht je bang zijn dat je teveel gaat verdienen. Werk dan een maandje niet. De teller staat dan weer op 0 en de termijn gaat dan opnieuw voor 3 jaar lopen zodra je weer verder gaat met ondernemen.
• Zet je inkomsten uit je onderneming op een aparte bankrekening. Betaal jezelf uit vanuit die bankrekening en houd reserve voor het geval het UWV je achteraf voor een groter bedrag kort dan je vooraf hebt opgegeven.

Faq

Vraag: Het UWV berekent hoeveel je mag bijverdienen met behoud van je WIA/Wajong/WAO-uitkering. Gaat het UWV daarbij uit van de brutowinst of de belastbare winst (na aftrek van kosten)?

Antwoord: Volgens een mondelinge mededeling van het UWV gaat het UWV uit van de belastbare winst. Er loopt nog een klachtprocedure bij het UWV vanwege een weigering van het UWV om het uitgangspunt van de belastbare winst en de daarbij behorende berekening in een specifiek geval schriftelijk te verstrekken.

Vraag: Vanuit het UWV heb ik een urenbeperking van 20 uur opgelegd gekregen. Daar is ook mijn uitkering op gebaseerd. Als ZZP-er besteed ik op dit moment 30 uur per week, maar ik verdien er nog niets mee. Loop ik een risico dat ik herbeoordeeld word en mijn uitkering in gevaar komt?

Antwoord: De urenrestrictie geldt met name voor de situatie dat je in loondienst werkt. Ga je meer uren werken dan zal het UWV je na een jaar oproepen voor een herbeoordeling. Voor ZZP-ers die met behoud van een arbeidsongeschiktheidsuitkering een onderneming drijven, gelden andere regels. De herbeoordeling vindt plaats 3 jaar na de start van je onderneming en alleen dan wanneer je belastbare winst structureel hoger is dan het loon dat je naast je uitkering mag bijverdienen volgens het UWV. Hoeveel je mag bijverdienen zou je kunnen opvragen bij het UWV. Jaarlijks wordt in mei/juni de belastbare winst door de Belastingdienst doorgegeven aan het UWV.

Vraag: Kan ik met een IVA-uiktering aanspraak maken op de zelfstandigenaftrek met verlaagd urencriterium, de startersaftrek of meewerkaftrek?

Antwoord: Nee, om in aanmerking te komen voor één van de bovengenoemde aftrekposten moet je voldoen aan het urencriterium van 1225 uur per jaar (23 uur per week) of als (deels)arbeidsongeschikte 800 uur per jaar (16 uur per week). Als je een IVA-uitkering hebt ben je volledig en duurzaam afgekeurd en kom je niet aan dit urencriterium. Doe je dit wel dan kan je na drie jaar een herbeoordeling verwachten.

Vraag: Bestaat er een alternatief voor de meewerkaftrek als ik niet voldoe aan het (verlaagd) urencriterium?

Antwoord: Ja, je zou kunnen denken aan een partnervergoeding als je fiscale partner jou vanwege je beperkingen ondersteunt in je onderneming. De partnervergoeding moet ten minste 5000 euro per jaar zijn. Deze kosten mag je volledig aftrekken van je bruto winst.

Vraag: Welk inkomen geldt als toets bij de aanvraag van hulpmiddelen bij het UWV?

Antwoord: Deze vraag is al wel aan het UWV gesteld, maar daar is nog geen duidelijk antwoord op verkregen. binnen het project Onbeperk Ondernemen om deze vraag verder uit te zoeken.

Vraag: Hoe berekent het UWV het voorschotbedrag?

Antwoord: Het UWV hanteert een systeem dat niet achteraf, maar vooraf, je uitkering alvast verrekend wordt met je belastbare winst. Dit doet het UWV om te voorkomen dat mensen achteraf de vordering niet kunnen terugbetalen en daardoor in de financiële problemen komen. Het vooraf verrekenen van je belastbare winst met de uitkering wordt een voorschot genoemd. Als je gaat starten met je onderneming zul je vooraf moeten gaan inschatten wat je verwacht te verdienen in het komende boekjaar. Het geschatte bedrag wordt de daarop volgende maand in maandelijkse termijnen verrekend met je uitkering. Dat betekent dat je meteen gekort wordt op je uitkering en dus maandelijks minder inkomsten ontvangt, terwijl je misschien nog geen inkomsten hebt uit je onderneming. Het geschatte inkomen kan maandelijks worden gewijzigd. Als je de inkomsten uit je uitkering niet kunt missen, kan het verstandig zijn om het geschatte inkomen in het begin zo laag mogelijk te houden en zodra de inkomsten oplopen verhoudingsgewijs in de loop van het jaar te verhogen.

Vraag: Hoe en wanneer verrekent het UWV de belastbare winst met je uitkering?

Antwoord: Er zijn twee momenten van verrekening door het UWV. 1. De verrekening vindt bij wijze van voorschot plaats zodra je je winst uit onderneming doorgeeft aan het UWV. 2. De verrekening/korting vindt achteraf plaats nadat je aangifte inkomstenbelasting hebt gedaan. De Belastingdienst geeft in de maand mei/juni aan het UWV door hoeveel je belastbare winst is geweest in het voorafgaande belastingjaar. Aan de hand van deze gegevens gaat het UWV een korting toepassen (doorgaans 70%) en vervolgens berekenen of je teveel of te weinig voorschot op je uitkering hebt ontvangen. Meestal krijg je over de uitkomst hiervan in augustus bericht.

Let op: het UWV gaat hierbij uit van de voorlopige aanslagen van de Belastingdienst. Het kan zijn dat de definitieve aanslagen anders uitvallen en dit ook gevolgen heeft voor de verrekening van je voorschot. Soms kan het wel drie jaar duren voordat een aanslag over een belastingjaar definitief wordt.

Vraag: Ben ik als zelfstandig ondernemer verplicht om een jaarrekening op te laten maken?

Antwoord: Nee, in principe is je aangifte inkomstenbelasting meteen ook je jaarrekening. Het is voor jezelf wel verstandig om een winst- en verliesrekening en een balans bij te houden. Zo krijg je meer grip op je inkomsten en uitgaven en kun je je onderneming beter aansturen. Ook geeft beter inzicht in het moment waarop je juist investeringen zou moeten doen of wanneer het beter is om de investering een jaartje uit te stellen.

Vraag: Kan ik hulpmiddelen of andere werk gerelateerde voorzieningen aanvragen?

Als je in de WIA zit kun je net als mensen die in loondienst werken voorzieningen aanvragen. 

In de IVA kan dat nog niet maar het ziet er naar uit dat het in de toekomst wel mogelijk is.  Hou de UWV site in de gaten: 

Deze pagina is onderdeel van project Onbeperkt Ondernemen  

En wordt mogelijk gemaakt door: